مهاجمان ابتدا دوچرخه ها و موتورهای مردم را به آتش کشیدند عده ای از مردم داخل مسجد به طرف آنها به راه افتادند.از طرف پلیس تیراندازی آغاز شد و مردم ناچار به داخل مسجد بازگشتند.طولی نکشید که گازهای خفه کننده ای فضا را پر کرد و کولی ها با چماق و چوب و میله به دست وارد شده،به جان مردم افتادند عده ای از مردم و روحانیون کرمان مورد ضرب و شتم قرار گرفته و مجروح شدند.

در کتیبه های سر در ورودی تاریخ ساخت این مسجد سال ۷۵۰ ه.ق،است و بانی آن امیر مبارز الدین محمد مظفر میبدی حاکم کرمان و سر سلسله آل مظفر می باشد که آن را مسجد جامع مظفر می گویند.

در انگیزه احداث این مسجد می گویند محمد مظفر در نزدیکی های جیرفت با قبایل جرجانیان درگیر شد،پاهای اسبش را پی زدند آن طور که مرگ وی حتمی بود در این هنگام محمد مظفر ضمن استغفار و توبه با خدای خوش عهد کرد که اگر زنده بماند مسجدی بنا کند و تا آخر عمر دست از عبادت خدا برندارد در این هنگام پهلوان علیشاه بمی،سردار لشکر امیر از راه رسید و مرکب خود را به او داد.و بدین سان وی از مرگ حتمی نجات و به احداث مسجد جامع همت گمارد.طول صحن مسجد ۵/۶۶ و عرض صحت آن ۴۹ متر است.

● واقعه آتش سوزی مسجد جامع کرمان

روز ۲۴ مهر ۱۳۵۷،حدود ۲۰هزارنفر از مردم مسلمان کرمان به منظور بزرگداشت اربعین شهدای ۱۷ شهریور تهران و اولین سالگرد شهادت آیت الله حاج سید مصطفی خمینی،به دعوت علما و روحانیون کرمان در مسجد اجتماع کرده بودند و بازار و کلیه مغازه ها تعطیل بود ناگهان حدود ۳۰۰ نفر ظاهرا از ساکنین زاغه نشین که به کولی ها معروف هستند،با در دست داشتن چوب و میله آهنی و دادن شعار (جاوید شاه) در ساعت ۳۰/۱۱ در حالی که یکی از روحانیون مشغول سخنرانی بود،به مسجد حمله کردند.

مهاجمان ابتدا دوچرخه ها و موتورهای مردم را به آتش کشیدند عده ای از مردم داخل مسجد به طرف آنها به راه افتادند.از طرف پلیس تیراندازی آغاز شد و مردم ناچار به داخل مسجد بازگشتند.عده ای از مهاجمان به پشت بام مسجد جامع رفته و با کندن آجرهای پشت بام مسجد جمعیت را مورد حمله قرار دادند مردم درب های شبستان را برای جلوگیری از ورود آنها بستند طولی نکشید که گازهای خفه کننده ای فضا را پر کرد و کولی ها با چماق و چوب و میله به دست وارد شده،به جان مردم افتادند عده ای از مردم و روحانیون کرمان مورد ضرب و شتم قرار گرفته و مجروح شدند.

آیت الله صالحی کرمانی و آیت الله رخشاد نجفی نیز در اثر پخش گاز بیهوش شدند و مردم آنان را روی دست از مسجد خارج کردند.

قسمتی از وسایل مسجد و ساختمان آن به آتش کشیده شد و قرآن های داخل مسجد هم سوخته شد. سپس مهاجمان در میدان فابریک اجتماع کردند و در حالی که شعارهایی به نفع رژیم میدادند از چندین خیابان گذشته و در جلوی مسجد صفا،پس از تظاهرات کوتاهی،مجددا به طرف میدان مشتاقیه آمده و از دور طرف به مسجد جامع حمله کردند.

سپس مهاجمان به طرف خیابان شاپور سابق به راه افتادند و به تعقیب مردمی که در مسجد اجتماع کرده بودند،پرداختند.

آنگاه به طرف میدان ارک رفتند و سه فروشگاه بزرگ را که میلیون ها تومان اتومبیل و دوچرخه و موتورسیکلت در آنها بود به آتش کشیدندو این درحالی بودکه اتومبیل های آتش نشانی پشت سر آنها حرکت میکرد سپس وارد بازار شده و مغازه هایی را که متعلق به معتمدین شهر بود، غارت کردند.به طور کلی اهداف مهاجمان از قبل مشخص بود.آنها مغازه هایی را مورد حمله قرار می دادند که متعلق به متدینین بود و یا تصویرهایی از امام را پشت شیشه های خود نصب کرده بودند.

هدف رژیم از ایجاد این بلوا،بر هم زدن اجتماع بزرگ مردم مسمان و ایجاد رعب و وحشت آن هم به اسم مردم بود.

امام خمینی در پیامی که در این باره فرستادند همه این اقدامات را متوجه رژیم پهلوی کردند.

اوضاع جاری در ایران موجب نگرانی شدید این جانب است خوف آن دارم که شدت فشار عصبی بر شاه و بستگانش حمله های جنون آمیز آنان را تشدید کرده و ملت ایران را بیش از پیش به خاک و خون بکشد.کشتار دسته جمعی کرمان و آتش زدن مسجد و مقدسات مسلمین و ضرب و شتم مرد و زن بی دفاع در آن...نمونه ای از این جنون است.این نحو جنایات از کسانی که از ادامه حکومت ظالمانه خود مأیوس هستند و نفس های آخر خود را میکشند،امری است که قبلا پیش بینی آن را کرده بودم...ملت عزیز ما با قیام دلاورانه خود و نثار خون فرزندان خود نام ارجمند خود را در تاریخ وصف اول مجاهدان اسلام ثبت نمود.

امروز عقب نشینی ننگ آور و انتحار است...عزیزان من از فدایی دادن و نثار جان و مال در راه خدا و اسلام و ملت مسلمان نهراسید که این شیوه پیامبر عظیم الشأن و اوصیا و اولیای آنان بوده و خون ما رنگین تر از خون شهدای کربلا نیست که با مخالفت با سلطان جائر که متمسک به اسلام بود و خود را خلیفه اسلام معرفی میکرد ریخته شد شما که برای اسلام به پا خاستید و جان و مال نثار میکنید در صف شهدای کربلا هستید چرا که پیرو مکتب آنانید....

از اظهارات پوچ دولت های آمریکا و انگلیس و شوروی مبنی بر پشتیبانی از شاه برای حفظ منافع نهراسید که نمی هراسید.به شهادت تاریخ هیچ قدرتی نمی تواند آتش قلب ملت مظلومی را که برای رسیدن به آزادی و استقلال قیام کرده است،فرو نشاند.ملت ما تحمل شاه و جنایت های او و دارو دسته اش را نمی کند و پشتیبانان شاه از ضرری عظیم برخوردار خواهند شد.ما طالب حق خود هستیم و به حقیم و دست خدا با ماست و بالاتر از دست ابرقدرتهای شرق و غرب است یدالله فوق ایدیهم...

قیام شما برای خدا و رهایی ملت اسلامی می باشد و تحمل رنج در راه آن از بزرگترین عبادت است و به فضل الهی برای شما ثواب مجاهدین صدر اسلام را دارد طولانی بودن راه خدا شما را استوارتر گرداند چنانچه رنج ها بیست و چند ساله پیامبر اکرم را استوار و استوارتر میکرد.از خداوند متعال نصرت اسلام و رهایی مسلمین را خواستارم.

مرکز اسناد انقلاب اسلامی