آیه ای که نازل شد،آیه ولایت بود و خبر مهم،اعلام ولایت و جانشینی امیرمؤمنان علیه السلام بود،که پیامبر صلی الله علیه و آله از سوی پروردگار،از این واقعیت خبر داد و پرده برداشت.
 

خاتم بخشی امیرمؤمنان علیه السلام

«انما ولیکم الله و رسوله و الذین آمنوا الذین یقیمون الصلاة و یؤتون الزکاة و هم راکعون»(1)؛ ولیّ شما تنها خدا و پیامبر اوست و کسانی که ایمان آورده اند؛همان کسانی که نماز را بر پا می دارند و در حال رکوع،زکات می دهند.

ازسدّی،مجاهد،حسن،اعمش،عتبه بن ابی حکیم،غالب بن عبدالله،قیس بن الربیع،عبایه بن الربعی،ابن عباس،ابوذر،عبید الله بن عمر بن علی بن ابی طالب،انس،عمار،عبدالله بن سلام و جابر بن عبدالله انصاری چنین روایت کرده اند که:روزی گدایی به مسجد پیامبر آمد و از مردم تقاضای کمک کرد،امّا هر چه درخواست کرد،کسی به او کمک نکرد.او که از کمک مردم مایوس گشته بود،رو به سوی آسمان کرد و اظهار داشت:خدایا! من به مسجد پیامبرت آمدم و از مردم تقاضای کمک کردم،امّا کسی به من کمک نکرد.

امیرمؤمنان علیه السلام با دست خود به او اشاره نمود.او نیز به طرف علی علیه السلام رفته و انگشتر را از دست آن حضرت بیرون آورد و از مسجد خارج شد.این جا بود که آیه ولایت توسط جبرئیل بر پیامبرصلی الله علیه و آله نازل شد.پیامبر صلی الله علیه و آله برای پیدا کردن مصداق واقعی آیه شریفه،با جمعی از یاران خود به مسجد آمد.آنها گدایی را دیدند که از درب مسجد بیرون می آید.

حضرت محمد صلی الله علیه و آله به او فرمود:آیا کسی چیزی به تو داد؟

گدا گفت: آری.آن حضرت پرسید: چه چیزی داد؟

فقیر گفت: این انگشتر را.آن حضرت فرمود:چه کسی این را به تو داد؟

گدا گفت: آن که در حال نماز است.و به امیرمؤمنان علیه السلام اشاره کرد.آن حضرت فرمود:در چه حالتی بود؟ گدا گفت:در حال رکوع.

پیامبر صلی الله علیه و آله که می دید نشانه های آیه،به خوبی بر علیّ بن ابی طالب علیه السلام انطباق پیدا کرده است،بی درنگ تکبیر گفت و اهل مسجد به دنبال تکبیر پیامبر،تکبیر گفتند.

حسان بن ثابت(شاعر معروف زمان پیامبر)که شاهد گفتار و خوشحالی پیامبر صلی الله علیه و آله بود،بلافاصله این صحنه را در چند بیت به نظم در آورد. ترجمه اشعار او چنین است:

ای ابا الحسن! جان من و جان هر آن که دیر یا زود به هدایت و ایمان روی می آورد،به فدای تو باد! این تویی که در حال رکوع زکات خود را پرداختی.

ای بهترین رکوع کننده! جان ها فدایت باد.خداوند در باره تو بهترین نوع ولایت را نازل کرد و آن را در کتاب آسمانی ثبت گردانید.