سیزده،روز پایان دوره جشن های نـوروزی است.

در این روز مردم بنابر یک سنت فرهنگی از خانه ها بیرون و به دشت و صحرا و باغ می روند تا آخرین روز عید را در طبیعت و در کنار سبزه و گیاه و آب روان چشمه ها و جویبارها به شادی و خوشی بگذرانند.در گذشته،مردم قید و بندی برای رفتارهای خود در روز سیزده نمی پذیرفتند و با پرخوری ها و هوسبازی ها و شادخوارگی ها نظم و قرارهای اجتماعی را بر هم می زدند و آشوب و آشفتگی هایی در روال معمول زندگی خود پدید می آورند.رفتارهای بی بند و بار و آشوبگرانه بـرخی،حـوادث ناگواری می آفـرید که گریبـان آنـها و دیگـران را می گرفت و گاهی مصیبت هایی به بار می آورد.مردم این مصیبت ها و نا خجستگی ها را اثری از نحسی شماره سیزده می پنداشتند.از این رو،سیزده فروردین را هم نحس و بدشگون می انگاشتند.

در زمان کنونی با دگرگونی های اجتماعی،فرهنگی و اقتصادی در جامعه ایـران و تغییرات در چگونگی برگزاری مراسم سیزده بدر و پدید آمدن رفتارها و آئین هایی مطابق و مناسب با فرهنگ مردم جامعه کنونی،باز مردم ایـران در هر جایی که هستند سیزده نـوروز را با شور و گرمی و سرور در بیرون از خانه ها و در دشت و باغ و بوستان جشن می گیرند.

برای گذراندن این روز در فضای باز طبیعت کوه و دشت آرزو می کنند که روز سیزده شان،روزی آفتابی و گرم باشد.از صبح زود سیـزده هر چند خانواده نزدیک و خویشاوند با هم شیرینی و آجیل باقی مانده از ایام عید را با خوراک آماده مانند سبزی پلو با کوکو،باقالی پلو با گوشت،و بار و بنشن و سیر و پیـازسرخ کرده و کشک ساییده و سرکه و رشته و سایر مخلفات آش رشته، که حتماً باید در صحرا پخته شود،و کاهو و سرکه انگبین عصرانه،و سماور و قند و چای و رادیو و...با خود بر می دارند و با اتومبیل و هر وسیله که مهیا باشد به خارج از شهر می روند. 

در بیرون شهر،خانواده ها دسته دسته در کنار آب و سبزه یا زیر درختـان سبـز بساط خود را  می گسترند و اجاق و آتش را روشن می کنند و دیگ آش رشته را روی اجاق بار می گذارند و سماور را آتش می کنند.بچه ها به بازی هایی مانند جفتک چارکش،الاکلنگ،گرگم به هوا و تاب بازی،که از معمول ترین بازی هاست،مشغول می شوند.

پسران جوان هم معمولاً الک دولک بازی می کنند.بزرگسالان هم هر یک به گونه ای خود را سرگرم می کند.ظهر،هر خانواده سفره ای می گسترد و آش رشته و باقلاپور،یا سبـزی پلوبا کوکو و ماهی را که در دیس و کاسه و بشقاب کشیده شده در میان سفره می چیند و زن و مرد،پیـر وجوان و کودک با خنده و شوخی دور سفره می نشینند و مشغول خوردن می شوند. خوردن آجیل و کاهو با سرکه انگبین،عصرانه بیشتر مردم است.نزدیکی های غروب قبل از ترک کردن صحرا،هر خانواده سبزه ای را که پیش از نـوروز به نشانه برکت و فراوانی کاشته اند،در آب می اندازند و به خانه های خود بازمی گردند.

------------------------------------------------

(به نقل از خانم نسرین قاسم پورملکی،سایت تبیان)  

ظاهراً اعتقاد به نحوست سیـزده از تبادلات فرهنگی بین ایـران و اروپا به وجود آمده است و از آنجایی که علاقه به فرنگی شدن درتمام جنبه های زندگی رسوخ میکرد،یمن و مبارکی سیزده، به راحتی به شومی و نحسی مبدل شد.