مهرداداوستا(محمدرضا رحمانی)شاعر ونویسنده ی معاصر در17 ردیبهشت سال1308شمسی درخانواده ای اهل شعر در شهر`بروجرد`به دنیا آمد.پـدر مادرش`حاج دوخا محمد`متخلص به `رعنا`شاعری بسیار خوش ذوق و تـوانا بود.
سخاوتمندی حاتم گونه ی او باعث شد تا در سن 3 سالگی با بخشیدن لباس تن خود به یکی از کودکان همسن و سالش تحیر همگان را برانگیزد.
در 10 سالگی با سرودن شعر- آنهم موزون و مقفی- مورد تشویق یکی از آموزگارانش قرار گرفت،گوئی خود نیز به استعداد شگرف خویش واقف بود، زیرا در 12 سالگی شهر بروجرد را برای خود کوچک دید و راه تهران را پیش گرفت و تا پایان عمرپر بارش در این شهر اقامت گزید.
پس از سپری کردن دوره دبیرستان،ضمن تدریس در مدارس و دبیرستانها،تحصیلات آکادمیک خویش را تا اخذ مدرک فوق لیسانس در رشته فلسفه ادامه داد و به دلیل اندوخته های خارق العاده ذهنی اش در زمینه ادبیات و علوم انسانی در سن 25 سالگی بعنوان جوانترین استاد جذب دانشگاه شد و درسن 30سالگی به عضویت شورائی درآمد که رساله دکترای دانشجویان دوره دکتری ادبیات فارسی را تأئید یا رد می نمود.
مطالعه شبانه روزی وی باعث گردید در مدت کوتاهی بر ادبیات فارسی،عرب و بطور کلی ادبیات جهان تسلط کامل پیدا کند و بعنوان یکی از سخنرانان برنامه`مرزهای دانش`رادیـو،که در آن زمان از وزین ترین برنامه های رادیـوئی بـود در کنار اساتید بزرگی همچون`محیط طباطبائی`و `ضیأالدین سجادی`به سخنرانی بپردازد.
این ادیب گرانقدر و شاعر بزرگ با آنکه در همه زمینه های شعری قدرت خویش را به نمایش می گذاشت،اما به قصیده بیشتر از سایر انواع شعر عشق می ورزید و به حق لقب بزرگترین قصیده سرای معاصر بعد از ملک الشعرای بهار را از آن خود ساخت.
او با تصحیح`دیـوان سلمان ساوجی`در سن 22 سالگی و انتشار نخستین مجموعه شعر خود با نام`از کاروان
رفته`تحسین بسیاری از صاحبنظران را نسبت به خود برانگیخت.
در سال 1327 همزمان با ورود به دانشگاه تهران به استخدام آموزش و پرورش درآمد و به عنوان مسئول سامان دادن به کتابخانه های موجود و مقالات و کتب ادبی این وزارتخانه و نیز دبیر در چندین دبیرستان تهران به فعالیت پرداخت.در سال 1330 با کسب مدرک کارشناسی به ادامه ی تحصیل رشته ی فلسفه در دانشگاه تهران پرداخت.
استاد اوستا ضمن تدریس در دانشگاه تهران سفرهای متعددی را به کشورهای مختلف انجام داد و آثار و اشعار ارزشمندی از خود بر جای نهاد.سرانجام در سال 1370 در سن 62 سالگی در اثر عارضه قلبی در گذشت و پیکر وی درقطعه مشاهیر ادب و هنر ایران در تهران به خاک سپرده شد.
ویژگی سخن
سبک اوستا به شیوهی شعرای خراسانی و بیشتر به ناصرخسرو،خاقانی و مسعود سعد نزدیک است.در اندیشههای شاعرانهاش غالباً دقایـق فلسفی و تفکرات حکیمانه را میپروراند و به فلسفه نسبی نزدیک میشود.او معتقد است که «یک هنرمند باید فرزند زمان خود باشد و اگر احیاناً خود نیازمندی های زیادی از نظر مادی ندارد باید آنقدر روحیهی حساس و تأثیـرپذیری داشته باشد که دردها و نیازمندی های اکثریت مردم را درک کند و آینـهی گویای رنـج و شادی مردم زمان باشد».
1. تصحیح دیوان سلمان ساوجی
2. تصحیح دو رساله از خیام،«رسالهی وجود» و «نوروزنامه»،با شرح حال خیام
3. کتاب فلسفه و منطق و روانشناسی برای دبیرستانیها
4. از کاروان رفته- مجموعهی شعر
5. شراب خانگی،ترس محتسب خورده
6. حماسهی آرش
7. پالیزبان- مجموعهی نثـر،داستان
8. امام،حماسهای دیگر
|
استاد اوستا بیش از 40 اثر تحقیقی و یا تألیفی در زمینه ادبیات و هنر از خود به یادگار گذاشته که بیش از 20 اثر آن در زمان حیات ایشان وبقیه بعداً منتشر شده است.
"راما"(در شعر)،"پالیزان" و "از امروز تا هرگز"(در نثـر داستانی)،"تیرانا" (در نثر انتقادی)، "عقل و اشراق"(درفلسفه)،"اندیشه فلاسفه شرق و غرب"،"روش تحقیق در دستور زبان و شیوه نگارش فارسی"،"رساله ای درفلسفه،منطق،روانشناسی واخلاق"،"روش تحقیق در زیبا شناسی" و "نقد و بررسی افسانه های ملل"(درچندین جلد)، "منطق کلام حافظ" و"منطق کلام فردوسی"،"منطق کلمات"،"منطق حماسی مهابرات" ،"نقد وبررسی آثار سنائی"،"تصحیح کلیات شیخ سعدی"،"تصحیح دیوان ابوسعید ابوالخیر"،"تحلیل نوروز نامه و رساله وجود حکیم عمر خیام نیشابوری"،"تحلیل فلسفی و علمی پیرامون اصول ادیان"،"لحن شناسی پیرامون آثار و افکار بزرگان سخن ایران"،"روش تحقیق در تاریخ هنر"،"تصحیح مجدد دیوان سلمان ساوجی"،"روش تحقیق در تحولات فکری و فلسفی در اروپا و آسیا"، "سیر مکاتب هنری در ایران"،"هدف هنر در شرق و هدف آن در اروپا"،"مکاتب هنری در شرق"،"مکاتب هنری در اروپا"،"مکاتب فلسفی در اروپا" ،"مکاتب فلسفی درآسیا"،"هدف نهائی در شرق و غرب"،"کارنامه شعر معاصر"،"کارنامه نثر معاصر" و "تأثیر ادبیات ایران بر ادبیات جهان"(در تحقیق)،"اشک وسرنوشت" (تألیف)می باشند.
با من بگـــو تا کیستـی,مهــری؟ بگـو, ماهـی؟ بگو
خوابی؟ خیالی؟ چیستی؟ اشکی؟ بگو،آهی؟بگو
رانـدم چو از مهرت سخن گفتی بسوز و دم مـزن
دیگر بگـو از جـان من,جـانا چـه میخواهی؟ بگـو
گیرم نمیگیری دگـر, ز آشفته ی عشقت خبــر
بـر حـال من گاهی نگـر,با من سخن گاهی بگـو
ای گل پی هر خس مرو, در خلوت هر کس مرو
گویـی که دانـم,پس مــرو،گـر آگه از راهی بگــو
غمخوار دل ای می نیی, از درد من آگه نیی
ولله نیـی, بالله نیـی, از دردم آگـاهـی بگــــو
بـر خلـوت دل سـرزده یک ره درآ سـاغر زده
آخر نگویی سرزده, از من چه کوتاهی بگو؟
من عاشـق تنهـاییام سرگشتـه شیدایـیام
دیوانهای رسواییام,تو هرچه میخواهی بگو
- نخستین شعرش را در سن ده سالگی در کلاس پنج ابتدایی سرود. این شعر درباره ی واقعه ی عاشورا بود.معلمانش با این شعر وی را تشویق به سرودن شعر کردند.
- در ۱۲ سالگی از بروجرد به تهران آمد و دوره دبیرستان را در پایتخت گذراند.
- پس از گرفتن دیپلم ادبی،به استخدام آموزش و پرورش در آمد.
- در سال ۱۳۲۷،تحصیلات عالی خود را در رشتهٔ معقول و منقول(الهیات)دانشگاه تهران آغاز کرد و آن را تا گرفتن درجه ی فوق لیسانس فلسفه ادامه داد.
- در سال۱۳۳۲،نخستین اثر وی که تصحیح دیوان سلمان ساوجی بود،بوسیله ی انتشارات زوار به چاپ رسید.
پیش از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲،مهرداد اوستا مـردم را به مبـارزه فـرا می خواند.
- در شهریور ۳۲ به جرم مخالفت با رژیـم شاه به زندان افتـاد.وی اشعاری در مبارزه با رژیـم شاه داشت که میتوان به شعر زیـر که در سال ۱۳۳۵ سروده بـود اشاره کرد:
خانهها ویران،پی آبادی کاخی چراست؟
تا سزد خودکامهای را دستگاه خودسری
سال ۱۳۳۳،سال آغاز تدریس وی در دانشگاه تهران،در همین سال نیز ازدواج کرد.
- سال ۱۳۳۵،با سباستین مونه فیلسوف شرق شناس فرانسوی آشنا شد.
- سال ۱۳۳۹،نخستین مجموعه شعر او به نام" از کاروان رفتـه" منتشر شد.
- سال ۴۴،سفر به اروپا
- سال ۵۱،دومین مجموعه شعر وی به نام "شراب خانگی ترس محتسب خـورده"را در قالب قصیده منتشر کرد.
- پس از پیـروزی انقلاب،سمتهای وزارت فرهنگ و آموزش عالی،ریاست دانشگاه تهـران، ریاست مجتمع عالی هنر و...را عهده دار شد.
- سال ۶۲،سفر به فرانسه
- سال ۶۷، سخنرانی درباره شعر و شخصیت حافظ در کنگره ی بزرگداشت حافظ
- سال ۶۹، شرکت در برزگداشت خلیل الله خلیلی شاعر بزرگ افغانستان
- سال 70درگذشت در اثر حمله قلبی
:: موضوعات مرتبط:
ادبیات ,
,
:: بازدید از این مطلب : 337
|
امتیاز مطلب : 5
|
تعداد امتیازدهندگان : 1
|
مجموع امتیاز : 1