طبیعت بکر و زیبـای دامنه های دنا،جوش و خروش رودخانه ها و آبشارها،نغمه فراموش شده پـرندگان و صدای هلهله باد در گندمزارها،گوشه ای از زیبـایی های بی نظیر شهر یاسوج است.
گرداگرد این شهررا رودهای خروشان بشار و مهربان و کوه های سربه فلک کشیده دنا با پوشش جنگلهای بلوط و بنه فرا گرفته است به طوری که برخی این منطقه را شمال جنوب می نامند.
شهری که رودخانه بشار باهمه زیبایی ازآن میگذرد و طراوت و تازگی رابه مردمانش هدیه میدهد.
اینجا میتوانی روحت را با زندگی پاک و ساده عشایر صیقل دهی و تعامل ارزشمند این زندگی را با طبیعت نظاره گر باشی و مهمان دستانی باشی که بر بوم زندگی نقش عشق و زیبایی و خلوص می بافد و دسبافته هایش در آنسوی مرزها مهمان خانه ها می شود.
دستبافته هایی که با هر تار و پودش با تو سخن میگوید،از گذشته ها و از تاریخ این مرزو بوم،از آداب و رسوم ها و آیین ها.
تار و پود این فرش ها،گلیم ها،جاجیم،گبه،خورجین،سیاه چادر و نمد چون بومی زیبا چشم نواز و به یاد ماندنی و ارزشمند است.
آداب و رسوم این دیار خود تاریخی دارد بس شیرین و ریشه دار و اصیل.پوشش و لباس مردان و زنان این دیار،جاذبه ای دارد که دل هر بیننده ای را با نخستین نگاه می رباید.
اینجا طبیعت همه چیز را برای زیستن در یک هوای پاک و به دور از دل مُردگی مهیا کرده و سفره ای گستره،رنگین از بابونه ها و گندمزارها،شالیزارها و باغها و آبشارهای سر به زیر و خروشان.
باغ های زیبا،تالاب های طبیعی،غارها و اشکفت ها،چشمه های متعدد،دریاچه های طبیعی دردل کوهستان های بزرگ و دامنه های مناسب اسکی و ورزش های مفرح زمستانی تنها بخشی از زیبایی هایی است که پایتخت طبیعت ایران را شگفت انگیز و زیبا ساخته است.
موسیقی این دیـار که قدمتی دیـرینـه دارد از دیگر زیبـایی هاست که غبار دل را   می زداید و روح را صیقل میدهد و رقص های محلی عشایـر زینت بخش این موسیقی سنتی و زیبا است.
شهریاسوج به دلیل جاذبه های طبیعی و گردشگری به عنوان پایتخت طبیعت ایران شناخته شده است.
این شهر با زیبایی های چشم نواز همچون قطعه حریری سبز در دامنه های دنای شرقی قرار گرفته و به واسطه این زیبایی ها و آب وهوای مطبوعش،هرساله در فصل بهار و تابستان،پذیـرای گردشگران و علاقه مندان به طبیعت است.
آبشار یاسوج که در پنج کیلومتری شمال یاسوج قراردارد،دارای هوایی مطبوع و آبی خنک و گواراست که سالانه میزبان مردمانی است که برای لحظه ای آرامش در سایه سار درختان سر به فلک کشیده اش می آسایند و مهمانش می شوند.
مکان تفریحی تنگ گنجه ای که در 10 کیلومتری شمال غربی یاسوج قرار دارد، منطقه ای است خوش آب و هوا با رودخانه ای زلال و پوشیده از جنگل که دل کوه های دنا می جوشد و نوازشگر چشمان گردشگران در بهار و تابستان است.
پارک جنگلی یاسوج یکی دیگر از زیبایی های بکر و روح نوازی است که با 800 هکتار وسعت بزرگترین پارک جنگلی درجنوب کشور است.
این پارک در شمال شهر یاسوج قرار داشته و انبوه درختان بلوط،بادام کوهی،ارزن، کیکم،بنه و زالزالک در آن،سایه مهرشان را بر سر هر غریبه ای می گسترانند.
دریاچه سد«شاه قاسم»تابلویی زیبا از آبی آسمان و سبزی درختان و آبی رودخانه هاست که در پنج کیلومتری جنوب شهر یاسوج بر دامنه کوه نقش بسته است.
تنـگ مهریان در شمال شهر یاسوج قـرار داشته و رودخـانه زیبــای مهریان از آن       می گذرد.
آب و هوای مطبوع این تنگه جان هر رهگذری را تازگی می بخشد و برخی از پژوهشگران تاریخ باستان معتقدند،آریو برزن سردار ایرانی در این مکان راه را بر لشکر اسکندر مقدونی بسته است.
پیست اسکی کاکان یاسوج از دیگر جاذبه های زمستانی این شهر است که در گردنه «باباحسن»و با ارتفاع برفی حدود دو متر در 15 کیلومتری شمال شهر یاسوج قرار دارد.
آبشار تنگ تامرادی که در فاصله ۵۵ کیلومتری از شهر یاسوج واقع شده یکی از زیبــایی هایی است که زیبــایی منحصـر به فـردش چشــم هر بیننده ای را مسحور می کند.

این آبشار از  15 آبشار تشکیل شده و ارتفاع آن بیش از 15 متر است.وجود چهار آبشار با ارتفاع هشت تا ۱۰متر و حوضچه های آب زلال و گوارایی که همچون زمردی سبز در دل این آبشار پدیدار شده اند،زیبایی آبشار را صد چندان کرده است.
این آبشار در کمرکش کوه،غارهایی را پدید آورده که همچون کومه ای زیبا قطرات الماس گونه آب از سقف بر روی حوضچه های آب چکه می کند.
اینجا در فاصله 25کیلومتری شهر یاسوج ماسوله ای دیگر قار دارد که نامش«کریک» است.در ورودی این دهکده شالیزارهای سبز همچون تابلویی زیبا و چهل تکه است که در آینه زمین نقش بسته است.
بافت دهکده بافتی قدیم است که در خانه ها به صورت پلکانی قرار داشته و حیاط هر خانه پشت بام خانه ای دیگر است.

این دهکده زیبا در انبوه درختان و باغات و شالیزارها محصور شده و درختانش در دوطرف جاده گنبدی ساخته اند که وقتی از آن میگذری،پای در بهشتی می گذاری که با نغمه پرندگان و صدای جویبارها و سکوت درختان عجین شده است.
اگر چه شهر یاسوج را به دلیل طبیعت بکر و وجود جنگل های انبوه و چشمه ها و آبشارهایش به عنوان «پایتخت طبیعت ایران» می شناسند اما این شهر ناشناخته های دیگری نیز دارد که سراز خاک بیرون می آورند و حتی ساکنین این شهر را به تعجب وا می دارند.
کشف گورستانی بزرگ با قدمت سه هزار و 500 ساله خود گویای ناشناخته بودن یاسوج است.این گورستان در مکانی زیبا مشرف بر رودخانه بشار واقع است تا نشان دهد بشار در عمر هزاران ساله خود همنشین تمدن های باستانی کهن بوده است.
وجود مکان هایی با نامهای باستانی در این شهر و در کنار آن تنها سرنخ های اثبات قدمت کهن این سرزمین بوده اند.

نام هایی همچون بازرنگ، تل خسرو،تل زال،دشت روم،مزدک،بابکان و...که بررسی آنها ما را به هزاره های قبل از میلاد می برد.

«تل خسرو» یکی از این مکانهای باستانی در پنج کیلومتری جنوب یاسوج است که بومیان آن را به«کی خسرو» فرزند«سیاووش»از پادشاهان کیانی نسبت میدهند و افسانه این تل،قرنها سینه به سینه نقل شده و اکنون نیز دربین مردم بومی ساری و جاری است.
بومیان معتقدند پس از آنکه به کی خسرو سروش الهی میرسد،به دشت یاسوج میآید و به سوارانش دستور میدهد هر کدام توبره ای خاک بر روی هم بریزند تا تپه ای شکل بگیرد.
آنگاه کی خسرو بر بالای تل میرود و لهراسب را به جانشینی خود انتخاب می کند. بومیان می گویند زال نیز در جای دیگری از این دشت با سپاهیانش تلی می سازد که هنوز هم آن را «تل زال» یا «تل زالی» می نامند.
بر اساس این افسانه که در شاهنامه فردوسی نیز بدان اشارت شده،کی خسرو پس از آن که تاج شاهی را بر سر لهراسب میگذارد،به غاری در دنا که اکنون نیز با نام«غار کی خسرو»جاودان مانده،میرود و عروج میکند و عمر جاودانه می یابد.
برخی از تاریخدانان جهان،یاسوج را دروازه پارس(persian gates)نامیده اندو اعتقاد دارند که 331سال قبل ازمیلاد،«اسکندرمقدونی»در حمله به پرسپولیس از منطقه یاسوج گذشته و در تنگه ای در شمال این منطقه با نام«تنگ مهریان»با لشکر«آریو برزن»،سردار بزرگ هخامنشی رودررو شده است.
این روزها که خرما پزان تابستان جنوب،گستره عظیمی را در برگرفته است،شهر آریوبرزن مامن خوبی است برای آنانکه میخواهند بار سفر بسته و از هجوم تازیانه وار گرما بگریزند.
دمی در سایه سار درختان بلوط بیاسایند و از آب گوارا و زلال جویبارها و چشمه ها و رودها و آبشارها سیراب شوند.
و چه میزبان سخاوتمندی است،شهری که عاشقانه داشته هایش را بر میهمان ارزانی می دارد تا دمی را در آرامش بگذراند.

طی روزهای گذشته این شهر زیبا پذیرای هزاران گردشگری بود که از گرمای جنوب و جنوب غربی فرار کرده بودند و به یاسوج پناه آوردند تا چند روزی زیر سایه دنا بیاسایند و خنکای نسیم روحشان را نوازش دهد.
در این روزها در پارکها و گردشگاه های یاسوج جای سوزن انداختن نبود و بی شک این حضور انبوه گردشگران،وظیفه مسئولین را درقبال این شهر و افزایش زیرساخت های گردشگری آن بیشتر می کند.

«مهر»